Cà phê là gì? Thông tin đầy đủ về cà phê

Hãy cùng B⁺ COFFEE khám phá những thông tin cơ bản và bổ ích về hạt cà phê qua bài viết dưới đây.

Bạn đã bao giờ tự hỏi cà phê là gì và nó xuất phát từ đâu chưa? Cà phê, một trong những đồ uống được yêu thích nhất trong đời sống hiện đại, là thức uống pha từ hạt cà phê đã qua rang xay, được thu hoạch từ cây cà phê. Với lịch sử phát triển lâu dài, ngày nay, cà phê có nhiều phương thức pha chế đa dạng như Espresso, cà phê phin, latte,… có thể thưởng thức nóng hay lạnh, đều tạo ra hương vị đặc trưng và hấp dẫn.

Quá trình tạo ra một ly cà phê có hương vị thơm ngon:

Quy trình tạo nên một ly cà phê thơm ngon bắt đầu từ việc thu hoạch quả cà phê khi chín mọng. Sau đó, quả cà phê được chế biến theo hai phương pháp chính: phương pháp khô và ướt. Hạt cà phê sau khi được chế biến sẽ được rang với nhiệt độ và thời gian cụ thể để tạo ra sự thay đổi về màu sắc và hương vị. Tiếp theo, hạt cà phê rang sẽ được xay nhỏ hoặc to tùy thuộc vào cách thức pha chế. Kết quả là những ly cà phê thơm ngon, đậm đà.

Nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng, thói quen uống cà phê hàng ngày trong một lượng vừa phải có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm:
– Giảm cảm giác mệt mỏi và tăng cường năng lượng.
– Cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu.
– Giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, Parkinson và suy giảm trí nhớ.
– Giúp chống lại bệnh trầm cảm.
– Làm giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư.

Có nhiều loại cây cà phê trên thế giới, nhưng phần lớn đều mọc ở khu vực nhiệt đới dọc theo đường xích đạo. Hai loại cà phê được trồng phổ biến và sản xuất nhiều nhất là Arabica (còn gọi là cà phê chè) và Robusta (còn được biết đến với tên cà phê vối).

Khám Phá Nguyên Nhân Sự Xuất Hiện của Cây Cà Phê

Lịch sử hình thành và phát triển của cây cà phê luôn là đề tài thú vị với những ai yêu thích thức uống này. Dưới đây là cái nhìn sâu sắc về nguồn gốc và sự lan tỏa của loại cây đặc biệt này.

Xuất xứ của cây cà phê được biết đến từ đâu? Có một số tài liệu chỉ ra rằng, khu vực Kaffa thuộc Ethiopia chính là cái nôi của cây cà phê, nơi mà loại cây này được phát hiện từ thế kỷ thứ 9. Đến thế kỷ thứ 14, cây cà phê bắt đầu du nhập vào vùng Ả Rập thông qua các thương nhân. Phải đến thế kỷ thứ 15, con người mới bắt đầu rang hạt cà phê và sử dụng nó như một loại thức uống. Ả Rập sau đó trở thành khu vực trồng cà phê chính, đặc biệt là tại thành phố Mocha – Al Mukha của Yemen ngày nay, một trung tâm buôn bán cà phê sầm uất.

Câu chuyện về nguồn gốc cây cà phê.
Có một truyền thuyết nổi tiếng ghi lại vào năm 1671 về một người chăn dê tại Kaffa, người đã phát hiện ra các con dê của mình không ngủ sau khi ăn những quả từ một loại cây có hoa trắng và quả màu đỏ. Tò mò, người chăn dê đã thử ăn loại quả đó và cảm nhận được sự tỉnh táo lạ thường. Các thầy tu tại một tu viện gần đó sau khi được biết chuyện đã thử nghiệm và phát hiện ra loại quả có khả năng giữ họ tỉnh thức. Như vậy, nhờ những con dê, loài người đã khám phá ra cây cà phê.

Sự phân bố của cà phê trên thế giới.

Ngày nay, có tới 75 quốc gia nằm trong vùng đai cà phê trên toàn cầu, trong đó khoảng 60 quốc gia thực sự tham gia vào việc trồng cà phê. Châu Phi, nơi được coi là nguồn gốc của cây cà phê, sở hữu sự đa dạng giống cà phê với nhiều loại đặc biệt như Ethiopia, Uganda, Kenya, và Tanzania. Trong khi đó, Châu Mỹ được mệnh danh là “trang trại cà phê” của thế giới, với Brazil dẫn đầu là quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu. Cà phê từ Châu Mỹ thường có hương vị nhẹ nhàng, kèm theo mùi thơm dễ chịu của hoa và trái cây. Châu Á, mặc dù chỉ có vài quốc gia nổi tiếng với việc trồng cà phê như Việt Nam, Indonesia, và Ấn Độ, nhưng cà phê ở đây lại sở hữu hương vị đặc trưng mạnh mẽ với vị đắng đậm và hậu vị ngọt, cùng mùi thơm nhẹ của chocolate.

Khám phá lịch sử của cây cà phê tại Việt Nam

Cây cà phê đã được du nhập vào Việt Nam như thế nào? Ban đầu, cây cà phê xuất xứ từ châu Phi và Ả Rập trước khi lan rộng ra khắp thế giới, trong đó có Việt Nam, nhờ vào điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu phù hợp cho sự phát triển của loại cây này. Bắt đầu từ bao giờ, cây cà phê mới xuất hiện tại Việt Nam?

 

Người Pháp là những người đầu tiên mang cà phê đến Việt Nam, với việc thành lập đồn điền cà phê đầu tiên vào năm 1888 tại Bắc Kỳ. Ban đầu, giống cà phê Arabica được trồng rải rác dọc theo các con sông. Cây cà phê sau đó được mở rộng trồng ở Phủ Lý, Thanh Hóa, Ninh Bình, Nghệ An và Di Linh. Vùng Tây Nguyên sau cùng được nhận diện là khu vực lý tưởng nhất cho việc trồng trọt cà phê.

Vào năm 1908, người Pháp tiếp tục giới thiệu hai giống cà phê mới, Robusta và Excelsa, đến Việt Nam và nhận thấy chúng phát triển mạnh mẽ ở Tây Nguyên. Trong thời kỳ chiến tranh, dù việc phát triển các khu vực sản xuất cà phê diễn ra chậm chạp, đến năm 1986, diện tích trồng cà phê ở Việt Nam đã đạt 50.000 hecta với sản lượng 18.400 tấn. Dữ liệu từ năm 1937-1938 cho thấy có tổng cộng 13.000 hecta đất được sử dụng để trồng cà phê tại Việt Nam. Hiện nay, Việt Nam trồng chủ yếu ba giống cà phê là Arabica, Robusta và Liberica.

Các khu vực nổi tiếng về trồng cà phê tại Việt Nam

Người Pháp từng thử nghiệm trồng giống cà phê Arabica ở nhiều tỉnh thành khác nhau vào năm 1875. Những vùng có điều kiện thích hợp như độ cao, khí hậu, và thổ nhưỡng sẽ được chọn để phát triển và mở rộng diện tích trồng cà phê, trong khi những vùng không phù hợp sẽ được loại bỏ. Qua thời gian, người ta đã xác định được các vùng trồng cà phê thích hợp cho từng loại giống cụ thể.

Việt Nam có nhiều vùng phù hợp để trồng cà phê, bao gồm Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Tây Nguyên và Nam bộ. Tuy nhiên, Tây Nguyên là khu vực được đánh giá cao nhất về điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của cây cà phê, sản xuất ra cà phê chất lượng cao với nhiều giống loại khác nhau. Đắk Lắk và Gia Lai là hai tỉnh nổi tiếng nhất về trồng cà phê tại Việt Nam. Đà Lạt và Lâm Đồng cũng được biết đến với việc sản xuất các giống cà phê thơm ngon như Moka và Bourbon, nhờ vào điều kiện độ cao, nhiệt độ và ánh sáng thuận lợi.

Các giống cà phê phổ biến tại Việt Nam

Việt Nam, với khí hậu nhiệt đới gió mùa, là môi trường lý tưởng cho sự phát triển của các loại cà phê như Arabica, Robusta và Cherry. Arabica, với tên gọi phổ biến là cà phê chè do hình dáng thân và lá giống như cây chè, là giống cà phê đầu tiên được người Pháp giới thiệu tại Việt Nam vào năm 1875. Giống này có nguồn gốc từ Tây Nam Ethiopia và bao gồm nhiều loại thượng hạng như Typica, Bourbon, Caturra, Catuai, Catimor và Moka.